Sociale zekerheid

Het Nederlandse stelsel van de sociale zekerheid is vrij omvangrijk. Werknemers in loondienst die ontslagen worden, ziek zijn of arbeidsongeschikt, hebben vrijwel altijd (tijdelijk) recht op een doorbetaling van een deel van hun laatstverdiende salaris. Deze inkomenszekerheid is vastgelegd in wetten. Het betalen van verzekeringspremies is in deze wetten voor alle werknemers verplicht gesteld. Je werkgever zorgt ervoor dat de premies afgedragen worden.

Zorgstelsel

Iedereen die in Nederland woont, is verplicht zich te verzekeren tegen ziektekosten en is daardoor minimaal verzekerd voor het basispakket. Je kunt je aanvullend verzekeren voor kosten die de basisverzekering niet dekt.

Direct naar:

Verzekeren

Zorgverzekering

 

Uitkeringen bij ziekte en arbeidsongeschiktheid

Werknemers in loondienst krijgen door hun werkgever loon doorbetaald bij ziekte. De Ziektewet (ZW) dient als vangnet voor mensen zonder werkgever. Zelfstandigen hebben geen recht op een ziektewetuitkering, zij kunnen zich wel vrijwillig verzekeren voor de Ziektewet.

De Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) geldt alleen voor werknemers in dienstbetrekking, niet voor zelfstandigen. Zelfstandigen lopen zelf het risico van verlies van omzet en winst - en dus van eigen inkomen - bij ziekte of arbeidsongeschiktheid. Zij kunnen zich hiervoor zelf verzekeren.

Uitkeringen bij werkloosheid

De WW-uitkering is een werknemersverzekering. Je hebt recht op minimaal drie maanden WW als je onvrijwillig werkloos bent en sociale premies afdraagt. Je moet minimaal 26 van de afgelopen 36 weken gewerkt hebben om in aanmerking te komen. Je hebt geen recht op WW als je zelfstandige bent of als podiumkunstenaar uitsluitend op bruiloften en partijen speelt. 

Direct naar:

WW

Pensioen

Als je in loondienst bent bouw je vaak, afhankelijk van de CAO, verplicht pensioen op. Ben je zelfstandige dan moet je zelf een pensioenvoorziening regelen, anders heb je vanaf je pensioenleeftijd alleen recht op AOW.

Direct naar:

Pensioen

Bijstandsuitkeringen

Kun je echt niet in je eigen onderhoud voorzien, dan kan je in sommige gevallen aanspraak maken op de Participatiewet. Krijg je bijstand dan geldt er een sollicitatieplicht. Zelfstandigen kunnen geen aanspraak op bijstand maken. Voor hen bestaat het Besluit bijstandsverlening zelfstandigen (Bbz). 

Een extra stukje sociale zekerheid is er ook voor de professionele dansers die hun carrière als danser vaak rond hun 35ste al beëindigen. Veel van hen gaan werken als docent of choreograaf, maar er bestaat ook een mogelijkheid voor omscholing. De stichting Omscholing Dansers Nederland (ODN) biedt loopbaanadvies en mits er premies zijn afgedragen een (mogelijke) bijdrage in studiekosten of het opzetten van een eigen onderneming. ODN werkt samen met de International Organization for the Transition of Professional Dancers.

Ben je lid van een auteursrechtenorganisatie en kom je in sociaaleconomische problemen of zoek je extra ondersteuning? Kijk dan eens of je in aanmerking komt voor een bijdrage vanuit het sociaal fonds van deze organisatie. Organisaties als Buma/Stemra, Sena, Lira en Pictoright hanteren namelijk een zogenaamde ‘sociaal culturele heffing’ (SoCu-heffing) op de auteursrechtelijke vergoedingen, waardoor een potje wordt opgebouwd voor sociale en culturele doeleinden (soms ook educatieve). Dit potje wordt gebruikt voor speciale voorzieningen, zoals een oudedagsvoorziening bij Buma/Stemra, en een sociaal fonds voor de leden en de beroepsgroep.