Rivka Worms

Docent Muziek - lichting 2013

Rivka Worms (1989) studeerde af aan de opleiding Docent Muziek van het Conservatorium van Amsterdam en later aan de Master Kunsteducatie. Ze deed ervaring op als docent op verschillende (muziek)scholen, in haar eigen praktijk en als zangeres van een jazzband. In 2016 interviewden we haar. In 2021 opnieuw: hoe gaat het vijf jaar later?

FOLLOW-UP 2021

Waar ben je nu mee bezig?
“Tijdens het vorige interview werkte ik voor de muziekschool Amsterdam en gaf ik veel thuis les. Intussen is er veel veranderd. Ik werk nu fulltime als muziekdocent in vaste dienst bij het Vossius Gymnasium. Daar geef ik les aan klas 1 t/m 6, ook het eindexamenvak Muziek. Daarnaast heb ik thuis nog een kleine lespraktijk met piano- en zangleerlingen. Ik zing nog steeds in mijn jazzband ArtBopCity (voorheen: Jiggle ’n Jazz). Helaas ligt het door corona nu al een tijdje stil. Om zelf actief te blijven met muziek maken ben ik met jazzgitaarles begonnen, online bij een docent.”

Hoe heb je je ontwikkeld?
“In 2018 heb ik nog de master Kunsteducatie afgerond op de AHK, daar ben ik heel blij mee. Ik vond het leuk om tijdens de master interdisciplinaire projecten te ontwikkelen. Zo heb ik samen met een beeldend docent een kinderexpositie georganiseerd in het CODA Museum in Apeldoorn. Door het onderzoek dat ik gedaan heb kan ik nu op het Vossius beter profielwerkstukken en literatuuronderzoek begeleiden. Tijdens de master heb ik mensen uit andere disciplines leren kennen en geleerd om kunst breder te benaderen. Daardoor verdiep ik me nu meer in dans, theater en beeldende kunst. Op het Vossius geef ik ook het buitenschoolse keuzevak Wereldcultuur, waarbij ik de leerlingen meer van de diversiteit in culturen in Amsterdam probeer mee te geven. Er komt bijvoorbeeld een gastdocent, we gaan naar theater- of dansvoorstellingen, doen een stadswandeling door buurten waar de leerlingen zelf niet zo snel komen of kijken een film van het Arab Filmfestival.”

Hoe heeft Covid-19 je werk beïnvloed?
“Het is lastig om online muziekles te geven. De kracht van ons vak is het muziek maken met echte instrumenten in een groep en dat viel weg. Onze eindexamenleerlingen kiezen muziek toch om op niveau met elkaar te kunnen spelen. We hebben normaal zo’n vijf concerten per jaar, en dit jaar zijn alleen het eindexamen- en kerstconcert gestreamd. Een voordeel is wel dat je met zo’n stream een groter publiek kunt bereiken. We werken nu met halve groepen, maar ik hoop dat we in september weer lekker volle klassen hebben. In financieel opzicht was het wel prettig dat dit werk niet ophield.”

Kon je praktijk aan huis door blijven lopen?
“In het begin van de crisis heb ik de lessen stopgezet. Daarna heb ik even online lesgegeven, voor de helft van de prijs. Dat was zakelijk niet zo handig. Ik dacht over een paar weken is dat wel weer klaar, maar daar kon ik natuurlijk niet meer van terugkomen. Die online lessen vind ik niet zo lekker werken. Ik heb veel jonge leerlingen en dan zit je door die telefoon te schreeuwen: ‘niet die toets, wel die toets!’ Dus toen zij weer naar school mochten, heb ik ze weer bij mij thuis laten komen. Met die kleine kids is het handig om dingen voor te kunnen doen.”

In 2016 zei je: ‘Muziek is niet het doel maar het middel om samen bijzondere momenten te creëren.’ Hoe kijk je daar nu tegenaan?
“We hebben op het Vossius veel muzikaal talent. Toevallig heb ik dit jaar vier leerlingen die allemaal naar het Conservatorium van Amsterdam gaan en die daar het Junior Jazz College doen. Ik heb nooit de illusie dat dat mijn verdienste is. Ik faciliteer een klas met begeleiding en feedback en zorg dat leerlingen ruimte krijgen om zich te ontwikkelen. Het samenwerken, samen een concert opzetten, instrumenten uitproberen en nieuwe nummers ontdekken doen ze wel onder mijn hoede maar ook echt zelf. Wat dat betreft voelt muziekonderwijs voor mij nog steeds als een middel en niet als het doel.”

“Ik hoop ook dat het afkomt van het stempel pretvak. Ik moet nog steeds vechten tegen vooroordelen van mensen die denken dat we alleen een beetje op triangels slaan. Want het is zeker in de bovenbouw echt pittig, met muziektheorie, muziekgeschiedenis en eigen composities maken. Ik wilde graag naar deze school omdat muziek hier serieus wordt genomen. We hebben een luxe uitgangspositie omdat muziek het vak is waar veel leerlingen het Vossius voor kiezen, vanwege de lange muziektraditie.”

“Tijdens de laatste les kwamen mijn eindexamenleerlingen een cadeautje en een kaart brengen met de tekst: ‘muziek is het enige dat school draaglijk heeft gemaakt.’ Ik vind het bijzonder dat het vak dat ik geef zoveel kan bijdragen aan hun schooltijd. Wat dat betreft zie ik ook een belangrijke missie om te zorgen dat muziekonderwijs op scholen blijft.”

Wat vind je leuk aan je werk?
“Het contact met de leerlingen. Dat ik bijvoorbeeld met ze naar het Concertgebouw ga en dat we van tevoren met z’n allen ergens gaat eten en dat ik dan hele leuke gesprekken met ze kan voeren. Ik vind het ook leuk om met leerlingen naar concerten toe te werken. En dat ik een les geef waar ze blij van worden en ik zelf ook.”

Waar ben je trots op?
“Dat ik gewaardeerd word door leerlingen, en dat leerlingen graag naar mijn lessen komen. En dat ik op school een belangrijke spil ben in de kunst en cultuur.”

Welke leerervaring wil je meegeven aan starters?
“Voor startende muziekdocenten: ga niet te snel op een school in vaste dienst werken. Ga eerst wat jaren ervaring draaien met projecten en kijk op verschillende plekken. Ga er niet standaard vanuit: ik ben muziekdocent, dus ik moet op een basisschool of middelbare school eindigen. Blijf als muziekdocent vooral ook zelf de kunst beoefenen. Ik denk dat je daardoor ook geïnspireerd blijft om les te geven.”

“En als je aan de master Kunsteducatie begint, doe dat dan liever niet meteen na de opleiding Docent Muziek. Ik denk dat het belangrijk is dat je eerst een paar jaar ervaring hebt met projecten in de praktijk, zodat je meer richting hebt.”

Waar zie je jezelf in de toekomst?
“Voorlopig zie ik mezelf nog wel op deze school, ik heb het idee dat ik genoeg uitdaging heb. Misschien wil ik ooit ook nog zorgcoördinator worden op school. Maar ik wil sowieso les blijven geven en muziek blijven maken.”

Video-interview 2016

Tijdens haar studie heeft Rivka veel gereisd, ze gaf les en trad op in landen als Oeganda en Jordanië. Ze heeft veel geleerd van het lesgeven in Palestijnse vluchtelingenkampen. Van deze ervaring heeft ze nu nog veel profijt bij het lesgeven in het speciaal onderwijs en bij haar werk met vluchtelingen in Nederland.

In dit interview vertelt Rivka hoe ze aan werk komt, hoe ze de diverse werkzaamheden organiseert en wat ze doet om zich als docent en zangeres te blijven ontwikkelen zodat ze ook op de lange termijn een succesvolle carrière kan blijven houden. Tip voor studenten: "ga zo snel mogelijk werken in het veld en blijf je ook als muzikant ontwikkelen".

18 maart 2016