Ondernemingsvormen

De woorden ondernemingsvorm en rechtsvorm worden door elkaar gebruikt. Het gaat over het juridische jasje van het bedrijf, de organisatie of de instelling. Enige kennis van ondernemingsvormen is niet alleen van belang als je zelf een bedrijf wil beginnen. Ook als je voor of met een ander bedrijf werkt is het goed om je te verdiepen in de rechtsvorm. Dan weet je wie bevoegd is om beslissingen te nemen en wie aansprakelijk is als er iets mis gaat.

Wanneer start je een onderneming?

  • Als je opdrachten aanneemt en uitvoert of dat wilt gaan doen:
    Elke ondernemer werkt vanuit een ondernemingsvorm. Als je geen keuze maakt, word je door de wet als eenmanszaak beschouwd.
  • Als je een projectsubsidie aanvraagt:
    Projectsubsidies worden vrijwel uitsluitend verstrekt aan rechtspersonen. Hierdoor ben je als privé-persoon (de juridische term is 'natuurlijk persoon') niet financieel aansprakelijk, maar ook niet in je eentje beslissingsbevoegd. Een stipendium, reis- of studiebeurs vraag je juist als natuurlijk persoon aan.

Welke ondernemingsvorm is voor mij geschikt?

Bij de keuze voor de juiste ondernemingsvorm zijn vier aspecten van belang: financiële aansprakelijkheid, kapitaal, samenwerking en belastingen/sociale zekerheid. Daarvan is financiële aansprakelijkheid het meest 'harde' aspect.

Ondernemingsvorm zonder of met rechtspersoonlijkheid
Er zijn twee soorten rechtsvormen: zonder rechtspersoonlijkheid en met rechtspersoonlijkheid. Heeft jouw bedrijf wél rechtspersoonlijkheid dan kunnen schuldeisers geen aanspraak maken op je privé-bezittingen. Heeft je bedrijf géén rechtspersoonlijkheid, dan kan dat wel.

  • Ondernemingsvormen met rechtspersoonlijkheid:
    De stichting, de vereniging, de coöperatieve vereniging, de besloten vennootschap (bv), de naamloze vennootschap (nv).
  • Ondernemingsvormen zonder rechtspersoonlijkheid:
    De eenmanszaak, de maatschap, de vennootschap onder firma (vof), de commanditaire vennootschap (cv).

Oprichten van een onderneming

Om een rechtspersoon op te richten moet je naar de notaris. Dat geldt dus o.a. voor de stichting en de bv. Voor het oprichten van een rechtsvorm zonder rechtspersoonlijkheid is dat niet verplicht. Het is wel aan te raden om afspraken vast te leggen als je met anderen een bedrijf begint. Dat kan bij een notaris.

Alle bedrijven moeten worden ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel.