
De modelovereenkomst
Sinds de invoering van de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (DBA) hebben opdrachtnemer en de opdrachtgever een gedeelde verantwoordelijkheid bij het beoordelen van hun arbeidsrelatie. Het doel is om schijnzelfstandigheid terug te dringen.
Werken met een modelovereenkomst
Met de modelovereenkomsten wil de Belastingdienst onderscheid maken tussen een dienstverband of opdracht. Werk je met een door de Belastingdienst goedgekeurde modelovereenkomst, dan is duidelijk dat de werkzaamheden als opdracht beschouwd worden en niet als werk in loondienst. De opdrachtgever weet dan zo goed als zeker dat hij geen loonheffingen hoeft in te houden en te betalen.
Voor elke opdracht kun je gebruik maken zo'n modelovereenkomst, het is niet wettelijk verplicht. Ook zonder mag je in principe facturen sturen als de opdrachtgever daar geen bezwaar tegen heeft.
Let op:
- Een modelovereenkomst heeft alleen zin als je geen ‘normale’ dienstbetrekking hebt en je je niet laat verlonen.
- Je feitelijke werksituatie moet uiteraard wel overeenkomen met wat er in de modelovereenkomst staat, anders geldt het niet.
- Een getekende modelovereenkomst betekent niet dat de Belastingdienst je automatisch als zelfstandig ondernemer erkent. Het zegt dus iets over de opdracht, niet over je onderneming of je recht op ondernemersaftrek.
- Met een getekende overeenkomst kun je een factuur sturen, btw kun je alleen in rekening brengen als je ook een btw-nummer hebt.
Goedgekeurde modelovereenkomsten
De Belastingdienst heeft goedgekeurde modelovereenkomsten op de eigen website gepubliceerd. Er zijn algemene modelovereenkomsten opgesteld, modelovereenkomsten voor specifieke branches en beroepsgroepen en individuele modelovereenkomsten.
In de links onderaan de pagina vind je modelovereenkomsten die gemaakt zijn voor de kunst- en cultuursector, bijvoorbeeld voor artiesten en gezelschappen. De meeste overeenkomsten zijn in 2016 opgesteld en hadden een looptijd van vijf jaar. Er is een verlenging nodig om geldig te zijn. De opsteller van de modelovereenkomst kan dit aanvragen. Verlopen overeenkomsten worden na een tijdje van de website van de Belastingdienst verwijderd.
Handhaving
De Belastingdienst heeft de actieve handhaving van de wet DBA sinds januari 2025 weer opgepakt. Dit betekent dat er wordt beoordeeld of er sprake is van schijnzelfstandigheid in de arbeidsrelatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Wil je hier meer informatie over? Check dan de gids Handhaving schijnzelfstandigheid, gemaakt door en voor de kunst- en cultuursector.