Stappenplan lespraktijk opzetten

Veel uitvoerend kunstenaars geven les naast hun uitvoeringspraktijk. Anderen willen een lespraktijk of school opzetten waarvan ze kunnen leven. Definieer wat je precies gaat doen voor je overgaat tot de praktische zaken.

1. Hoe gaat je lespraktijk eruit zien

Er zijn een aantal zaken die je kunt afwegen om jouw lespraktijk vorm te geven. Bedenk ook hoeveel tijd je aan je lespraktijk wilt besteden en wat je wilt verdienen.

  • Individueel of samen
    Ga je alleen een lespraktijk opzetten of samenwerken met iemand die een ander specialisme heeft? Samen creëer je een breder aanbod aan lessen.
  • Soort lessen
    Bedenk wat voor soort lessen, in welk genre, discipline of thema je aan wilt bieden. Biedt je dat aan als privéles of groepsles?
  • Doelgroep
    Op welke specifieke groepen ga je je richten: kinderen, jongeren, volwassenen of ouderen, gevorderden, beginners of een combinatie daarvan?
  • Wanneer en hoe vaak ga je lesgeven
    Stel je lestijden vast: welke dagdelen, weekdagen en/of in het weekend. Bepaal ook de lesduur per bijeenkomst. Geef je wekelijks of tweewekelijks les, langdurige cursussen of eenmalige workshops?
  • Extra activiteiten
    Wat heb je naast de reguliere lessen te bieden? Denk aan het organiseren van jamsessies, uitvoeringen of tentoonstellingen, optreden als bandcoach enz.

2. Organiseer je onderneming

Bepaal de ondernemingsvorm: bedenk op welke manier je je lespraktijk wil vormgeven. Word je een eenmanszaak of ga je samenwerken met anderen en richt je een maatschap of een stichting op. Je moet je in elk geval inschrijven bij de Kamer van Koophandel. In alle gevallen moet je een goede administratie opzetten en boekhouden. Zorg bijvoorbeeld dat je weet aan wie je rekeningen met of juist zonder btw moet sturen.

3. Doe buurtonderzoek

Doe een onderzoek naar potentiële leerlingen. Waar wil of kun je je gaan vestigen met je lespraktijk? Onderzoek in deze regio (of regio's) hoeveel potentiële klanten hier gevestigd zijn. Raadpleeg openbare bronnen en neem contact op met de gemeente over aanvullende cijfers. Het aantal scholen of buurthuizen in een buurt/gemeente/regio (en het aantal leerlingen) geeft ook een indicatie. Ga ook na of er al andere docenten of muziekscholen met een vergelijkbaar lesaanbod zijn. Wie weet is er een doelgroep waar nog maar weinig aanbod voor is. Of heb jij een lesaanbod waarmee je het huidige aanbod uitbreidt.

4. Zoek een lesruimte

Onderzoek wat voor soort ruimte aansluit bij je lespraktijk. Als dat niet aan huis is, of bij leerlingen thuis, moet je elders gaan huren of kopen. Het is belangrijk dat de lesruimte goed en veilig te bereiken is, met name ook ’s avonds en in de winter. Bedenk waar de ruimte aan moet voldoen op het gebied van geluidsisolatie, grootte, licht enzovoort. Schat de geluidsoverlast voor de buren goed in. Zorg eventueel ook voor een aparte wacht- en kleedruimte.

5. Bepaal je lesprijs

Als je de lesprijs gaat berekenen denk er dan aan dat je ook tijd kwijt bent aan voorbereiding, studie, eventuele proeflessen en contact met de ouders. Maak vooraf een duidelijke begroting met daarin je verwachte uitgaven. Houdt rekening met eventuele materiaalkosten, huur van de lesruimte, gas en elektra, verzekeringen: ziektekosten, Wettelijke Aansprakelijkheid voor bedrijf en beroep, eventueel een arbeidsongeschiktheidsverzekering. Denk ook aan afschrijving op je spullen: bijvoorbeeld instrumenten, apparatuur en meubilair als tafels en schildersezels.

Voorbeeld bepaling uurprijs
Bij een lespraktijk van 20 uur per week wil je €600 schoon overhouden.
Netto uurloon: €600: 20 = €30. Stel dat dat bruto €40 is.
Daar bovenop komen de volgende kosten:

  • Huur, afschrijving, gas, licht etc. per maand: €550 = ongeveer €130 per week (ongeveer €6,5 per uur);
  • Verzekeringen per maand: €500 = €120 per week (€6 per uur);
  • Voorbereidingstijd, administratie etc. per week: 5 uur à €30 = €150 (€7,5 per uur).

De bruto uurprijs (excl. btw) komt zo op: €40 + €6,5 + €6 + €7,5 = €60. Bij een uur les aan twee leerlingen, of een half uur les aan een leerling is de lesprijs per leerling ongeveer €30; bij een groepsles aan 4 leerlingen €15. Je kunt ook jaarcontracten, tienrittenkaarten of andere speciale aanbiedingen hanteren.

Direct naar:

Verdienmodellen

6. Maak een lesreglement

Maak een lesreglement waarin je alle voorwaarden en afspraken duidelijk maakt. Wees niet alleen duidelijk over de lesprijs en wat daarbij inbegrepen is, maar ook over hoe je vakanties regelt en wat er gebeurt bij ziekte of afbellen van de leerling of als jij een les wilt afzeggen of verzetten. Vermeld ook een opzegtermijn. Denk vooraf ook na over hoe je omgaat met klachten of blessures en hoe je je aansprakelijkheid beperkt. Muziekdocenten kunnen bij de NTB en de KNTV standaardtarieven en lesovereenkomsten opvragen.

Direct naar:

Adviesorganisaties

7. Doe acquisitie

Waar je potentiële cursisten kunt bereiken hangt af van de doelgroep. Gebruik in elk geval je eigen netwerk: vrienden, familie en kennissen. Bedrijf actieve acquisitie: wees niet bang om ergens naar binnen te stappen of te bellen. Persoonlijk contact is belangrijk, effectief en je maakt een assertieve en gemotiveerde indruk. Vertel aan mensen om je heen wat je doet en dat je leerlingen zoekt.

Je kunt je eigen online kanalen inzetten (website en sociale media). Een advertentie in een stadsblad, wijkkrant of studentenblad is doorgaans betaalbaar en kan leerlingen opleveren. Een advertentie in een dagblad is vaak duur en levert weinig leerlingen op. Een flyer ophangen bij de buurtsupermarkt, in (muziek)winkels, bejaardentehuizen bibliotheken, buurthuizen of op scholen is ook heel effectief. Scholen en organisaties voor naschoolse opvang zijn misschien ook geïnteresseerd in je aanbod.

Je kunt ook speciale (gratis) introductielessen aanbieden. Zo krijgen je leerlingen de gelegenheid om de sfeer te proeven voordat ze zich aanmelden. De beste (en goedkoopste) reclame is uiteindelijk de mond-tot-mondreclame. Dat netwerk groeit vanzelf als je het goed doet.