Artiestenregeling

Voor artiesten geldt dat altijd eerst bekeken moet worden of er sprake is van een gewoon dienstverband. Dat is meestal het geval als je bijvoorbeeld meerdere dagen per week en minimaal drie maanden achter elkaar voor een bepaald orkest of gezelschap werkt.

Heb je als artiest geen dienstverband, dan is de artiestenregeling van toepassing en moet je vergoedingen die je krijgt voor een optreden laten verlonen. Dat is de hoofdregel. ‘Verlonen’ betekent in dit geval dat er loonbelasting en premies volks- en werknemersverzekeringen worden ingehouden. Voor de bijdrage Zorgverzekeringswet krijg je jaarlijks een aanslag. Het verlonen regel je door een gageverklaring in te vullen na ieder optreden. Het maakt daarbij niet uit wat voor soort opdrachtgever de vergoedingen uitbetaalt: een café, een theater, een buurthuis, een instelling, een bedrijf, enz. Het maakt ook niet uit hoe hoog de vergoeding is.

Inhoudingsplichtigenverklaring
Als je wordt ingehuurd via een tussenpersoon met een ‘inhoudingsplichtigenverklaring’, dan wordt de inhoudingsplicht verschoven naar deze tussenpersoon. Een band- of ensemblelid kan ook een IPV aanvragen. Lees hier meer over op de pagina Inhoudingsplichtigenverklaring.

Uitzondering op de artiestenregeling
Als je optreedt in de privésfeer voor een particulier, dan mag deze persoon jou bruto uitbetalen. Omdat er geen belasting is afgedragen, ben je verplicht de gage zelf op te geven bij de jaarlijkse aangifte inkomstenbelasting. Dit extra inkomen valt (omdat je niet in loondienst bent, geen ondernemer bent én het niet onder de artiestenregeling valt) onder ‘inkomsten uit overige werkzaamheden’.

Elke keer als je optreedt en via de artiestenregeling wordt uitbetaald, moet je een gageverklaring invullen. Een soloartiest hoeft alleen de voorkant van het formulier in te vullen. Als een groep artiesten optreedt, moeten op de achterzijde van het formulier de gegevens van iedere artiest ingevuld worden. Bovendien moet iedere artiest op de achterzijde ook zijn handtekening plaatsen. Op de achterzijde van het formulier kun je ook aangeven hoe gage over de leden van het gezelschap verdeeld moet worden.

Als je gebruik maakt van de kleinevergoedingsregeling of kostenvergoedingbeschikking, moet op de gageverklaring het bedrag aan onbelaste kostenvergoeding vermeld worden. De  gageverklaring moet ingevuld en ondertekend in het bezit zijn van de opdrachtgever voordat de gage wordt uitbetaald. Het formulier is bij de Belastingdienst verkrijgbaar.

Iedere artiest mag per optreden een bedrag van maximaal € 163,- laten uitbetalen zonder dat hier premies of loonbelasting op ingehouden worden. (Er moet wel altijd een loonadministratie worden gevoerd.) Dit geldt ongeacht de hoogte van de werkelijke kosten. Je moet op de gageverklaring aangeven dat jij hiervan gebruik wilt maken. Als de totaal afgesproken gage meer is dan deze € 163,- moet de rest verloond worden.

Dit wil niet zeggen dat je dan in je aangifte inkomstenbelasting per optreden een vast bedrag van € 163,- als kosten mag aftrekken. De ontvangen kostenvergoedingen moeten als inkomsten worden opgegeven, waarna de werkelijk gemaakte kosten kunnen worden opgevoerd. Als de werkelijke kosten lager zijn dan de onbelast ontvangen vergoedingen op grond van de kleinevergoedingsregeling, betaal je alsnog belasting over het verschil. Het is dus geen wondermiddel om een zo groot mogelijk deel van de gages buiten de belasting te houden!

Denk er aan dat je door gebruik te maken van de kleinevergoedingsregeling, geen of een lagere WW of ziektewetuitkering krijgt. Dat komt omdat over je gage geen premies worden afgedragen.

Als je meer kosten maakt dan de kleinevergoedingsregeling is de kostenbeschikking een mogelijkheid. Zo’n kostenvergoedingbeschikking moet de artiest of de leider van een band/ensemble of de inhoudingsplichtige/opdrachtgever aanvragen bij de Belastingdienst vóór het optreden of vóór een reeks optredens. In de praktijk zal het erop neerkomen dat met name artiesten die regelmatig optreden, vóór het begin van een nieuw kalenderjaar een beschikking aanvragen voor het hele jaar.

Bij deze aanvraag moet je duidelijk maken hoeveel kosten je normaal gesproken hebt en moet je dat bedrag verdelen over het geschatte aantal optredens. De inspecteur vermeldt in de kostenvergoedingbeschikking het toegestane bedrag aan algemene onkosten per optreden. Een kopie van de beschikking moet bij de gageverklaring gevoegd worden, zodat de opdrachtgever of de verloner weet dat met dat bedrag aan algemene onkosten rekening gehouden mag worden.

Zonder kostenvergoedingbeschikking (of kleinevergoedingsregeling) mag op de gageverklaring geen bedrag aan algemene onkosten opgevoerd worden! Formulieren voor de aanvraag van een kostenvergoedingbeschikking kun je bij de Belastingdienst krijgen. De kleinevergoedingsregeling en de kostenvergoedingsbeschikking mogen niet tegelijk gebruikt worden.

Vergoedingen (of verstrekkingen als de opdrachtgever deze kosten rechtstreeks betaalt) van reis- en verblijfkosten blijven op verzoek van de artiest onbelast. Een uitzondering is de vergoeding van de kosten van eigen vervoer, zoals de kosten van het reizen met de eigen auto. Deze vergoeding is wel belast maar die kun je meenemen in de kleinevergoedingsregeling of de kostenvergoedingbeschikking. De onbelaste vergoedingen of verstrekkingen hoeven niet op de gageverklaring te worden vermeld.

Als er overduidelijk geen sprake is van een dienstbetrekking, kunnen artiest en opdrachtgever schriftelijk afspreken dat de artiestenregeling niet van toepassing is. Vermeld het volgende op de factuur:

“De artiest of het gezelschap heeft er voor gekozen om géén gebruik te maken van de artiestenregeling, dus om géén loonheffingen te laten afdragen en niet verzekerd te zijn voor de werknemersverzekeringen. Door deze keuze mag de opdrachtgever de gage voor het optreden bruto (als uitkoopsom) uitbetalen.”

Je kunt ook met een door de Belastingdienst goedgekeurde modelovereenkomst ('Opting-out uit de artiestenregeling individuele artiest of artiesten gezelschap') werken. Beide partijen tekenen de modelovereenkomst, jij stuurt een factuur en er hoeft geen gage verloond te worden.

Als je als zelfstandige werkt, kan het voordeliger zijn een factuur te sturen. Je kunt met meer opdrachtgevers namelijk sneller aangemerkt worden als ‘zelfstandig ondernemer’ voor de Belastingdienst en aan het urencriterium voldoen – wat belastingvoordelen oplevert. Wees er bewust van dat je hierdoor geen premies betaalt voor werknemersverzekeringen en daar dus ook geen gebruik van kunt maken. Daarnaast ben je verplicht je eigen bedrijfsadministratie te voeren en ontvang je na je aangifte een aanslag Zorgverzekeringswet. Kijk op de pagina Belasting bij opdrachten om de verschillende manieren van werken met elkaar te vergelijken.